M HKA Ensembles

Schilderij

Collection: Courtesy the artist.

Maryam Najds werkt doorgaans in reeksen. Haar nieuwe reeks, The Aesthetics of Sin, schrijft zich in de aloude traditie van het menselijk naakt in. Het zijn afbeeldingen van fitte, lichamelijk gezonde individuen, en de beelden passen in een traditie van studie van het  menselijke lichaam dat zo typerend is voor de formele westerse kunstopleiding. Ze zijn echter voornamelijk gebaseerd op afbeeldingen die werden toegeëigend van het internet, niet op observatie naar levend model. In veel andere regio's en tradities wereldwijd, waaronder talrijke islamitische culturen, wordt naakt verboden vanwege codes rond eerbaarheid. Eigenlijk kunnen afbeeldingen van alle levende wezens worden verboden onder de voorschriften van het 'aniconisme' (afwezigheid van afbeeldingen, in het bijzonder van afbeeldingen van God en levende wezens) ten gunste van kalligrafie en geometrie. Hieruit volgt dat er binnen een artistieke opleiding die zich in zo'n context situeert, een verbod kan bestaan op het naakt, en dat wordt vaak gereguleerd door religieuze of staatskrachten. Als kunstenares die een opleiding volgde aan de kunstfaculteit van de Alzahra Universiteit in Teheran – maar genoopt werd om te verhuizen, en uiteindelijk in Antwerpen terechtkwam – betrad Najd een nieuwe samenleving en artistieke scene, die hun eigen manieren en tradities van het maken van beelden hadden. Ze maakte deze reeks als een soort persoonlijke oefening, om namelijk het soort beelden te maken dat buiten de parameters van haar opleiding in Teheran valt. Misschien stellen ze een subjectieve vraag over hoe 'zonde' eruitziet. In de schilderijen zijn de individuen op een donkere ondergrond geplaatst en hun lichamen worden slechts schaars uitgelicht. Het zijn niet per se geërotiseerde lichamen, maar misschien wel lichamen die een geseksualiseerde blik kunnen prikkelen. De beelden bevinden zich in een spanningsveld tussen sensualiteit en terughoudendheid. Met deze schilderijen worden persoonlijke en politieke toleranties een moreel grijs gebied binnengeleid.