©SABAM België, 2017 - photo: Lothar Wolleh, CC-BY-SA-3.0 via Wikimedia Commons
1921 - 1986
Geboren in Krefeld (DE), overleden in Düsseldorf (DE).
Joseph Beuys: controversieel oorlogskunstenaar
De Duitse kunstenaar Joseph Heinrich Beuys groeit op als een bijzonder muzikaal getalenteerd kind met een voorliefde voor cello en piano. In 1936 wordt de 15-jarige Beuys cellist in het orkest van de Hitlerjügend. Na de oorlog wil hij een carrière in de kunst en studeert hij van 1946 tot 1951 aan de kunstacademie Düsseldorf. Als beeldend kunstenaar maakt Beuys furore met politiek-maatschappelijk geïnspireerde installaties, plastische objecten, tekeningen en performances. Hij doceert aan de Academie van Düsseldorf en wordt gezien als een van de meest invloedrijke Duitse kunstenaars van zijn generatie - en tegelijk ook een van de meest controversiële.
In de Tweede Wereldoorlog is Beuys marconist (telegrafist) in een Stuka-bommenwerper. Tijdens een missie boven de Krim wordt het toestel neergeschoten. Hij overleeft en wordt onderkoeld én in coma onder de wrakstukken van het toestel teruggevonden door Tataren. Ze smeren hem in met vet en omwikkelen hem in vilt om hem warm te houden. Uiteindelijk ontwaakt Beuys in een Duits veldhospitaal. Het incident is in al haar onderdelen een prelude op zijn artistieke ontwikkeling die zich na de oorlogsjaren zal voltrekken. Beuys' internationale handelsmerk, de vilten hoed, bedekt bijvoorbeeld de zilveren plaat die na het ongeluk in zijn schedel werd ingeplant. Deze persoonlijke mythe heeft een grote invloed op zijn latere werk, dat gekenmerkt wordt door ongebruikelijke materialen (vilt, vet, thee,…) en inhoudelijke tegenstellingen die duidelijk verwijzen naar de tegenstellingen tussen Oost en West, arm en rijk, gevangen of bevrijd. In zijn iconisch geworden performance I Like America and America likes me waarin hij drie dagen samenleeft met een coyote, ingepakt in vilt en met een herdersstaf in de hand, lijkt hij onder andere ook te verwijzen naar zijn verblijf bij de nomadische Tataren en te spelen met de angst voor de ander, in een sjamanistisch helingsritueel dat symbool werd voor zijn verzet tegen de oorlog in Vietnam. De titel roept ook de reclamespot voor de frisdrank 7-Up op.
Exemplarisch voor de geest van zijn oeuvre is het werk Wirtschaftswerte (‘economische waarden’) dat bestaat uit een reeks metalen rekken waarop voedingswaren uit de voormalige DDR staan uitgestald, geflankeerd door 19de-eeuwse schilderijen en een blok gips. De opstelling confronteert ons met de toenmalige scheiding tussen communistisch Oost- en kapitalistisch West-Duitsland. De van kleur verschoten schamele pakjes uit het communistische verleden staan in schril contrast met de schreeuwerige verpakkingen uit het Westen, terwijl de bourgeoisschilderijen het contrast tussen het ‘rijke’ Westen en het ‘arme’ Oosten enkel versterken. De kunstenaar smeerde het massieve blok gips (symbool voor het rationele denken) in met een laagje zachte boter.
Eind jaren zestig is Joseph Beuys zeer actief in Antwerpen, waar hij meewerkte aan het uitvouwen van de avant-gardistische Wide White Space Gallery van Anny De Decker en Bernd Lohaus. Er ontstond ook een bijzondere verstandhouding met Panamarenko, die hem steeds als een artistieke medestander beschouwde. Beide wilden grenzen opheffen en alle vrijheid aan de kunst laten. Beuys deed uitspraken zoals “denken is een vorm van plastische kunst” en “kunst is een vrijheidswetenschap”.
Ook als professor aan de Academie laat de vrijheidsdenker zich niet onbetuigd. Hij besteedt veel tijd en energie aan het uiteenzetten van zijn ideeën en het kritisch bespreken van de werken van zijn leerlingen, opdat zij in staat zouden zijn als zelfstandige kunstenaar te kunnen functioneren. In 1972 ontslaat de minister van onderwijs hem op staande voet omdat Beuys weigert de opnamestop voor nieuwe studenten op te volgen. De verbannen prof zet zijn lessen koppig verder op het grasperk in het park naast de academie. Het ontslag leidt tot een juridische strijd die de kunstenaar uiteindelijk wint. Beuys wordt in ere hersteld en mag zowel zijn titel als zijn leslokaal in de academie blijven gebruiken.
>Joseph Beuys, Aus dem Leben der Bienen, 1950-1980.Print, lithography; ink on graphic paper, 56 x 76 cm.
>Joseph Beuys, Berg in Slowenien, 1951-1954.Drawing, pencil on handmade paper, edges regularly torn, 31.6 x 31.9 cm / 50 x 53 cm.
>Joseph Beuys, Schwäne, 1953.Drawing, watercolour; pencil on paper, 25.4 x 37.5 cm.
>Joseph Beuys, Schädel auf Urschlitten, 1954.Drawing, pencil, watercolour, cardboard, 26 x 39.5 cm.
>Joseph Beuys, Nein/Sicher, 1956-1866.Drawing, pencil on paper, 28 x 41 cm.
>Joseph Beuys, Grab des Dschingis, 1957.Object, oil paint, tempera, gold bronze, wax on cardboard box, nails, brown-stained wooden board, 36 x 34.5 x 1.2 cm.
>Joseph Beuys, Dschingis Khan's Tochter, 1958.Print, offset, paper, 30.5 x 30 cm.
>Joseph Beuys, Hirschdenkmäler, 1958-1982.Installation, mixed media, variable dimensions .
>Joseph Beuys, Untitled, 1959.Drawing, pencil, cardboard, 20.5 x 26.6 cm.
>Joseph Beuys, Batterien, 1959.Object, pencil and tempera pain on cardboard, laid on butter paper, 65 x 18.2 cm / 70 x 50.6 cm.
>Joseph Beuys, Joyce, 1961.Mixed Media, paint on cardboard, wire, 45 x 65 cm.
>Joseph Beuys, Verlassener Druidentempel, 1962.Object, oil on plywood, 64.2 x 93.5 cm.
>Joseph Beuys, Demonstration für Lohaus, 1962.Collage, pencil, oil colour, water colour, gold colour on paper, adhesive edges, paper, 22 x 15.4 cm.
>Joseph Beuys, Batterie, 1963.Object, oil paint (brown cross) on corrugated cardboard, cord, leather, 27.5 x 11.3 x 6 cm.
>Joseph Beuys, Das Schweigen von Marcel Duchamp wird überbewertet, 1964.Mixed Media, two brushes, wood, aluminium foil, paint, 4 x 29.5 x 4 cm, 3 x 27 x 3 cm .
>Joseph Beuys, Mit Filzfettecke, 1965.Object, soap bar, paint, black and white photograph, 10.5 x 14.7 x 1 cm.
>Joseph Beuys, Drei teilen des Aktionssockels, 24 Stunden, 1965.Installation, orange box, glass bottle, plastic, adhesive tape, variable dimensions .
>Joseph Beuys, Infiltration homogen für Konzertflügel, 1966.Installation, grand piano, grey felt, cross in red fabric, 100 x 152 x 240 cm.
>Joseph Beuys, Zwei Fraulein mit leuchtenden Brot, 1966.Object, cardboard, paper, chocolate with oil colour, 72 x 20 x 1.5 cm.
>Joseph Beuys, Eurasienstab, 1968.Video, video, 00:21:16.
>Joseph Beuys, Eurasienstab, 1968.Poster, ink on paper, 15 x 15 x 25 cm.
>Joseph Beuys, Intuition, 1968.Object, wooden box, pencil (signed), 30 x 20 x 6 cm.
>Joseph Beuys, Eurasienstab, 1968-1969.Sculpture, wood, copper, 410 x 180 x 130 cm.
>Joseph Beuys, Evervess II, 1968.Multiple, wooden box, glass bottles, 27 x 16.5 x 9.5 cm.
>Joseph Beuys, Erdtelephon (Earth Telephone), 1968.Mixed Media, telephone, cords, clump of earth with grass on wooden board, 20 x 79 x 57 cm.
>Joseph Beuys, Schlitten, 1969.Object, wooden sled, felt, belts, flashlight, fat and rope, 36 x 91 x 34 cm.
>Joseph Beuys, Ich Versuche dich freizulassen-machen, 1969-1970.Object, tape recorder, 21 x 16.8 x 6 cm.
>Joseph Beuys, Eine Partei für Tiere, 1969.Mixed Media, offset; stamped with handwritten text, 67 x 37 x 3.7 cm.
>Joseph Beuys, Transsibirische Bahn, 1970.Video, music video, 00:22:00.
>Joseph Beuys, Mit Schwefel überzogene Zinkkiste (tamponierte Ecke), 1970.Multiple, a: zinc plate, sulphur, gauze, stamped; b: unprocessed zinkkiste, stamped, 2 x (64 x 31 x 18 cm).
>Joseph Beuys, Transsibirische Bahn, 1970.Poster, ink, paper, 80 x 58 cm.
>Joseph Beuys, Filzanzug, 1970.Installation, felt suit, wood hanger, 170 x 60 cm.
>Joseph Beuys, Ja, Ja, Ja, Ja, Nee, Nee, Nee, Nee, 1970.Multiple, felt, tape recording, 15 x 15 x 25 cm.
>Joseph Beuys, Eurasienstab über den Alpen, 1971.Miscellaneum, ink on paper.
>Joseph Beuys, Schautafeln für den Unterricht I und II, 1971.Print, offset on cardboard, zinc, sulphur, 2 x (83 x 104 cm).
>Joseph Beuys, So kann die Parteiendiktatur überwinden werden, 1971.Object, felt, plastic, printed plastic bag, 76 x 51.5 x 9.2 cm.
>Joseph Beuys, Voglie vedere i miei montagne, 1971.Installation, copper, felt, black-and-white picture, various objects, 460 x 585 x 788 cm.
>Joseph Beuys, A comparison of two types of society, 1972.Poster, folded poster.
>Joseph Beuys, Rückenstütze eines feingliederigen Menschen (Hasentypus) aus dem 20. Jh. p. Chr., 1972.Multiple, iron, 15 x 96 x 43 cm.
>Joseph Beuys, Silberbesen und Besen ohne Haare, 1972.Multiple, horsehair, wood, silver, copper, felt, 139 x 51 cm, 130 x 51 cm.
>Joseph Beuys, Uberwindet endlich die Parteiendiktatur (Rettet den Wald), 1972.Print, serigraphy; ink on paper, 49.4 x 50 cm.
>Joseph Beuys, Schottische Symphonie / Requiem for Art, 1973.Audio and visual equipment, vinyl lp, 00:12:00, 31.3 x 31.3 cm (cover).
>Joseph Beuys, Demokratie ist lustig, 1973.Other, ink, paper.
>Joseph Beuys, Print from the action Eurasienstab, 1973.Print, serigraphy; paint, paper, 79.4 x 53 cm / 90 x 63 cm (framed).
>Joseph Beuys, Rose für Direkte Demokratie, 1973.Multiple, graduated glass cylinder, with inscription, 33.5 x ø 5 cm.
>Joseph Beuys, COYOTE – I Like America and America Likes Me, 1974.Other.
>Joseph Beuys, Das halbe Filzkreuz über Köln, 1974.Miscellaneum, postcards; ink on paper.
>Joseph Beuys, Zwei Fluxus-Objecte, 1974.Object, two tin cans, brown paint, string, paper flag, green gerabte violin, audio tape, vynil notebook, variable dimensions.
>Joseph Beuys, Honigpumpe am Arbeitsplatz, 1974-1977.Installation, electric motors, painted and unpainted metal, plastic tubes, glass, electronics and honey, variable dimensions .
>Joseph Beuys, Une comparaison entre deux structures sociales, 1975.Object, plastic bag, documents, 41 x 29 cm.
>Joseph Beuys, Fond IV/4, 1975.Object, copper plate, 4 black and white photographs, 48.5 x 68 cm.
>Joseph Beuys, Boter en bijenwas Grondstofmateriaal 4/bis, 1975-1986.Installation, mixed media, 190 x 153.5 x 73.5 cm.
>Joseph Beuys, Aus Rheinische Bienenzeitung, 1975.Multiple, offset; ink on cardboard, 23.5 x 33 cm.
>Joseph Beuys, Mirror Piece, 1975.Object, glass bottle, cardboard box, 19.5 x Ø 10.5 cm, 23 x Ø 14.7 cm.
>Joseph Beuys, Bruno Corà-Tee, 1975.Object, coca-cola glass bottle, 28.5 x ø 5.5 cm.
>Joseph Beuys, Magnetischer Abfall, 1975.Sculpture, steel, razor blade, 10.5 x 14.7 x 1 cm.
>Joseph Beuys, Een vergelijking tussen twee maatschappelijke strukturen, 1976.Other, print on plastic bag and documents, 40 x 33 cm.
>Joseph Beuys, 1 Wirtschaftswert (Sichel), 1976-1984.Object, sickel, 21 x 36.5 x 2.5 cm.
>Joseph Beuys, 1 Wirtschaftswert (Hammer), 1976-1984.Object, hammer, 2.7 x 32 x 11.2 cm.
>Joseph Beuys, Aufruf zur Alternative, 1978.Leaflet, poster, signed, fui stamp, ink on paper.
>Joseph Beuys, Von Gloeden Postcards, 1978.Miscellaneum, postcards; ink on paper, 9 x (9 x 14 cm).
>Joseph Beuys, Discussione con Beuys, 1978, 1978.Poster, ink on paper.
>Joseph Beuys, Action Third Way, 1978.Mixed Media, chalk, blackboard, walking stick, 3 x (132 x 132 cm).
>Joseph Beuys, Kunst = Kapital, 1979-1984.Assemblage, object with fire extinguisher, 116 x 74 x 25 cm.
>Joseph Beuys, Andy Warhol. Für die Grünen, 1979.Print, offset; ink on paper, 108 x 78.5 cm.
>Joseph Beuys, Gib mir Honig, 1979.Sculpture, mixed media, 10 x 9 x 9 cm.
>Joseph Beuys, Joseph Beuys, "Unternehmensverband. Aufruf zur Alternative A3W FIU", 1980.Book, paper, ink, 24.2 x 16.3 cm.
>Joseph Beuys, Aufruf zur Alternative / A3W FIU, 1980.Other, ink, paper.
>Joseph Beuys, Joseph Beuys Postkarten, 1980.Miscellaneum, postcards; ink on paper.
>Joseph Beuys, Zelt und Lichstrahl, 1980.Print, aquatint lithography;ink on paper, 20.5 x 14.5 cm / 32 x 24.5 cm.
>Joseph Beuys, Grond, 1980-1981.Installation, copper, wood, iron, 4 x (220 x 160 x 220 cm).
>Nicolás Uriburu, Joseph Beuys, Rhein Water Poluted (sic), 1981.Object, fles met gekleurd rijnwater , 28 x ⌀ 7.5 cm.
>Joseph Beuys, Polentransport, 1981.Installation, wood, wrapping paper, 48.4 x 157.4 x 108.4 cm.
>Nicolás Uriburu, Joseph Beuys, 7000 eiken (Beuys & Uriburu), 1982.Miscellaneum, papier, 10,5 x 14,9 cm.
>Joseph Beuys, Sonne statt Reagan, 1982.Video, music video, 00:03:03.
>Joseph Beuys, Kunst = Kapital, 1982.Poster, ink on paper.
>Joseph Beuys, Element, 1982.Installation, iron, copper, 2 x (44 x 31.5 x 1 cm).
>Joseph Beuys, Samurai Schwert [Samurai Sword], 1983.Multiple, multiple of felt and steel, 9 x 54 cm.
>Joseph Beuys, Die Haut, 1984.Installation, felt cover of "infiltration homogen für konzertflügel"; a cross of red cloth, felt, tissue, 100 x 152 x 240 cm.
>Joseph Beuys, Capri-Batterie, 1985.Installation, objet trouve, lemon, light bulb, plug socket, 11 x 8 cm.
>Joseph Beuys, Joseph Beuys 'Eurasienstab', 1987.Book, ink on paper, 30.3 x 21.4 cm, 92 p, language : German, French, Dutch, publisher : Galerie Anny De Decker, Antwerpen, ISBN : 90-6848-004-9.
>Joseph Beuys, Joseph Beuys - Groeten van de Euraziaat, 2017.Book, ink, paper, 28.6 x 20 cm, 47 p., language : Dutch, publisher : Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen/Koenig Books London, ISBN : 978-3-96098-265-4.
>Joseph Beuys, Joseph Beuys - Greetings from the Eurasian, 2017.Book, ink, paper, 28.6 x 20 cm, 141 p., language : English, publisher : Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen/Koenig Books London, ISBN : 978-3-96098-264-7.
>Joseph Beuys, Marcel Broodthaers, James Lee Byars, Beuys 2017 - Broodthaers 2018 - Byars 2019 in Antwerpen (Over drie komende tentoonstellingen in M HKA - Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, 2017.Book, ink, paper, 28.7 x 20.1 cm, 27 p., language : English, publisher : M HKA Museum van Hedendaagse Kunst, Antwerpen, ISBN : 978-907-282-8569.
>Joseph Beuys, The Orwell Leg – Trousers for the 21st Century.Multiple, multiple of denim jeans with holes cut in the knees.
>Joseph Beuys, Untitled.Drawing, pencil, paper, 20.9 x 14.5 cm.
>Joseph Beuys, Portrait.Print, ink on paper, 10 x 15 cm.
>Joseph Beuys, Free International University. Durch Menschen ....Poster, ink on paper.
>Joseph Beuys, Bei dieser Wahl: die Grünen.Poster, ink, paper, 4 x (88 x 63 cm.
>Joseph Beuys, Cosmas und Damian.Assemblage, photo, cardboard, 4 x (44.5 x 34.7 cm) / 4 x (73 x 60.5 x 33 cm) (framed).
>Joseph Beuys, Eurasienstab, 82 min fluxorum organum.Film, 00:21:49.
> Tentoonstelling: EURASIA − A Landscape of Mutability. 08 October 2021 - 23 January 2022.
> Tentoonstelling: Eurasienstab, 82 min fluxorum organum. 09 February 1968.
> Tentoonstelling: INBOX: Joyce in Art. 15 June 2018 - 01 July 2018.
> Tentoonstelling: James Lee Byars: The Perfect Kiss. 05 October 2018 - 20 January 2019.
> Tentoonstelling: Joseph Beuys – Greetings from the Eurasian. 13 October 2017 - 21 January 2018.
> Tentoonstelling: MONOCULTURE | A Recent History. 25 September 2020 - 25 April 2021.
> Tentoonstelling: Museum in Motion. 16 September 2022 - 08 January 2023.
> Tentoonstelling: Museum in Motion - Nicolas Uriburu. 16 September 2022 - 08 January 2023.
> Ensemble: Actie / Action / Action / Aktion.
> Ensemble: Anti - Modern / Anti - Moderne / Anti - Modern / Anti - Modern.
> Ensemble: Antwerpen / Anvers / Antwerp / Antwerpen.
Geen foto
> Ensemble: Boeken & Catalogi [Books & Catalogues].
Geen foto
> Ensemble: CAPITALISM.
> Ensemble: Chapter 5: Beuys and Goethe, 1969–1986, Düsseldorf-Kassel-Berlin / Hoofdstuk 5: Beuys en Goethe / Chapitre 5: Beuys et Goethe.
Geen foto
> Ensemble: CULTURE WARS.
> Ensemble: Dieren / Animaux / Animals / Tiere.
> Ensemble: Energie / Énergie / Energy / Energie.
> Ensemble: Fluxus / Fluxus / Fluxus / Fluxus.
> Ensemble: Free International University (FIU).
> Ensemble: Het Transcendente [The Transcendental].
> Ensemble: Joseph Beuys' Eurasia.
> Ensemble: Materiaal / Matériel / Material / Material.
> Ensemble: M HKA_DEFAULT_PUBLICATIONS.
> Ensemble: MONOCULTURE – ARTEFACTS.
Geen foto
> Ensemble: MONOCULTURE - ARTWORKS.
Geen foto
> Ensemble: NATION.
> Ensemble: Natuur / Nature / Nature / Natur.
> Ensemble: Politiek / Politics / Politique / Politik.
> Ensemble: Tekenen / Drawing / Dessins / Zeichnen.