M HKA Ensembles

Film, 00:20:00.

Aan het begin van de jaren zestig begint de integratiegedachte op diverse fronten de kop op te steken. *Essentieel* kan wellicht gelezen worden als een poging in die richting. Cineast is Jos Pustjes, lid van de Filmgroep 58 met wie De Vree het jaar voordien de kortfilm *Mijn Evanaaste* realiseerde. Componist Jan Bruyndonckx maakt een ‘concrete’ musicale score en Paul De Vree leverde de tekst die door de Vlaamse Schoenaerts in vijf talen ingesproken wordt. In tegenstelling tot wat men zou verwachten, is *Essentieel* geen volledig abstracte film. Hij bestaat uit sequensen van door Verheyen gekozen natuurbeelden waarin de factoren licht en kleur in diverse verschijningsvormen centraal staan. Volledig abstracte, monochrome beeldsequenties in intense kleuren worden afgewisseld met meer anekdotische beelden van landschappen en van industriële staalproductie. Door de radicale, close kadrering blijven deze 'figuratieve' beelden wel een geabstraheerd karakter behouden en dit vervreemdende effect wordt versterkt door de nogal futuristische score van Bruyndonckx. Al bij al roept de film associaties op met de psychedelische multimedia-experimenten die enkele jaren later bon ton zullen worden. In die zin is de film een soort van 'missing link' tussen zero en psychedelica. *Essentieel* kan daarnaast beschouwd worden als een radicaal experiment op het vlak van de 'integratie' van de kunsten: de visie van een schilder resulteerde in een synthese van filmbeelden, muziek en poëzie.