Panamarenko
1940 - 2019
Overleden in East Flanders (BE), geboren in Antwerp (BE).
Panamarenko (1940-2019, Antwerpen) is kunstenaar, maar ook uitvinder, technicus, wiskundige, filosoof en visionair. En dat allemaal tegelijk. Hij heeft zwevende constructies, vliegende rugzakken, helikopters met pedalen, zeppelins, vliegtuigen, meikevers, onderzeeboten, en wandelende kippen gemaakt. In de vroege jaren zestig heette Panamarenko vaak nog Panamarenko Multimilionair. Die naam is een samentrekking van drie dingen: ten eerste de luchtvaartmaatschappij PanAm (het verlangen om de aarde achter zich te laten is daarbij een van zijn vaste hoofdactiviteiten), ten tweede Panama (het woord dat geschilderd is op de Aeromodeller, een opblaasbare zeppelin, bedoeld om in 1971 naar de openluchttentoonstelling in het Nederlandse Sonsbeek te vliegen) en ten derde Panteleimon Ponomarenko, een politicus uit de voormalige Sovjet-Unie, opgepikt tijdens een radiouitzending. Na zijn studies aan de Antwerpse Kunstacademie, begon Panamarenko in 1963 zijn werk tentoon te stellen. Hij zou vaak met collega-kunstenaar Hugo Heyrman in het openbaar verschijnen in identiek dezelfde witte kostuums. De zeven fotogekopieerde uitgaves van Happening News (1965-1966) documenteren de happenings die ze samen organiseerden als V.A.G.A (Vrije ActieGroep Antwerpen). Later bedacht hij een mechanisme voor de beweging van insectenvleugels, nog voor wetenschappers dat deden, en hij ontwierp een overtuigend concept voor bestuurde ruimteschepen. Het is vrijwel onmogelijk om het werk van deze kunstenaar in een bepaalde stijl of stroming te plaatsen, omdat zijn oeuvre zo uniek en innovatief is. Panamarenko heeft altijd nieuwe pistes verkend als het gaat om tekeningen, geschriften of berekeningen. Hij toonde dingen die niet helemaal zichtbaar waren, waarbij hij een beroep deed op zijn verbeelding. De combinatie van artistiek inzicht en zijn technologisch experiment zorgt ervoor dat zijn spectaculaire constructies een soort vreemde schoonheid uitstralen, zowel op een speelse als op een indrukwekkende manier. “Ik ben geen wetenschapper, noch iemand die kunstvoorwerpen maakt. Het belangrijkste voor mij is dat er af en toe een soort poëzie schuilt in wat ik maak." In 2005, op zijn 56e verjaardag, kondigde Panamarenko het einde van zijn artistieke carrière aan. De fax was even beknopt als onverwacht: ‘Het is 2005 en ik ben 65. Ik ga met alle activiteiten stoppen. Vriendelijke groeten, Panamarenko.‘
